پژوهش‌های احمد صدری در موسیقی ایرانی

نحوه طبقه بندی الحان کلام خوانی و تنبور نوازی کرمانشاه

بر اساس مطالعات و تحقیقات میدانی انجام شده بر روی موسیقی تنبور نوازی حوزه گوران به طور خاص روستای «گهواره»  تاکنون چنین به نظر می رسد:
نحوه طبقه بندی کلام ها در یک نگاه درون فرهنگی مبتنی بر مد و بستر آوایی نمی باشد بلکه بر اساس برشی از تاریخ، پیش و پس از حضرت سهاک برزنجه ای با دو اصطلاح پردیوری و غیر پردیوری اعم از اینکه به صورت تک چر (تک خوانی / تک نوازی ) از هم متمایز می شود.
کلام پردیوری براساس روایات شفاهی کلام خوانان اهل حق به کلام هایی اطلاق می شود که در دوره حضرت سلطان سهاک توسط یاران هفتن وهفتوانو... گردآوری شده است. کلام غیر پردیوری به کلام هایی اطلاق می شود که بعد از حضرت سلطا ن توسط پیران طریقت مبتنی بر کلام های پردیوری بنیاد نهاد شده است.
               

* نامگذاری کلام ها براساس سربند هر کلام است. هر سربند برای تنبور نواز معرف متن کلام، ملودی، وزن، تمپو (سرعت اجرای قطعه)، بستر آوایی و.... است.
* تفاوت های موسیقایی کلام های غیر پردیوری با کلام های پردیوری به لحاظ ساختار لحنی (ملودیک) و دستور زبان موسیقایی، بستر آوایی در نوشتار بعدی ارایه می شود.
* در جداول زیر کلام ها ی تنبور نوازی کرمانشاه به روایت سه کلام خوان مبنتی براین طبقه بندی به صورت تفکیکی صرفا ًبه منظور آشنایی معرفی می شوند.


 

روایت

کلام پردیوری – همخوانی

 

کاکا برار استاد

یارویسی

کاکی عزیز پناهی توت شامی 

 

1

علی علی علی علی

مولام علی علی علی

2

حقن حقن آی حقن

مولام حقن شام حقن

3

یار داود حق کیان داود

دین داود ایمان داود

4

حق داود

گیان داود

5

ها ها

6

حق حق و هو هو هی آقای جافم

قنره سرطافان یار بی گزافم

7

جم نیان دوستان او یا نه

حق شمعن کلام پروانه

8

علی علی هو هو مولام علی هو هو

دستم و دامان پیر بنیامین بو پیر بنیامین بو

9

یار دیده کانی بنیامین پیره

پیر موسی وزیر داود دستگیره

10

یار دیده کانی هاوشن هاوش

بش کر بنیامین بش مکرو بش

11

یار دیده کانی شامیو شامیو

پالاش نه دیدم با بیو با بیو

12

کیان خواجای غلامان هی هی تاوم

ای یار داود آمان هاو بنی

13

ای ایمانم یار

گیان رنگینم یار

14

ایمانم یار

ای رنگینم یار

15

ای چلتن چلانان

عازیز یار شاشان مهمانن چلانان

16

چلتن چلانان چلانان

شاشان مهمانن چلانان

17

یار دیده کانی چون وشن یار میو گیان

مزگان مزگانن خاوندکار میو گیان

18

هی گیان

هی گیان 5 نوع

19

ای دیده کانی رژیان دالاهو

وستنش ونه شاهو بالامو

20

ای دیده کانی یاران جم نیان

شادی و شای کرمی شام شین ورو قولگاه

21

عالی گرز ویش هی ها و دستوه (2)

میاهو و دای هی فری کس وه (2)

22

دسی ویت وله (2) گیان یوت شمامه

دوستان مزگانی ای با وه حیدر آما

یاران مزگانی گیان باوه حیدر آما

23

ای لامی لامی گیان سروشن گیان لامی

شام خاوندکار کاوم پیرشن بنیامی

24

ای دیده کانی گیان بیانو یاری

بیو پیر داود گیان نیشانش باری

25

طاله سواران کاوم ای ونه هو

باقیش پی یاران گیان گیان ای ونه هو

26

خاص بژنه گیان برزه ملی

یار گیان یار جنته ای دوس او دلی

27

ای سید محمد برو دیوانی

یار نازش روا بو پی یارستانی

28

بابا ناعوثی:

آرو زماونی مکریو جی ارک نونه

دست برو زماوند کاوم کاوم

عزمرژونه گیان گیان گیلان (2)

29

سه نوع

سلطان دینه یاعلی یاعلی

پیر بنیامینه شاعلی شاعلی

 

 

 

 

 

سلطان دینه یاعلی یاعلی

پیر بنیامینه شاعلی شاعلی

 

30

ای دیار دیار هاهاها دیار

حقن خاوندکار هاهاها دیار

31

-

بعد از پردیور

ایل بیگی:

هروا بوگه هروا دوی

ایله هلگرد کلاوه چوی

32

-

تک خوانی

پردیوری

قره چوپی

33

-

-

داود نکویرهکوثروردن تاو

34

-

-

ای دوست نی دم دا

35

-

-

یار دیه و کانی هاوش هاوش


  • احمد صدری

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی